امامت‏

این اصل به همراه اصل عدل از ویژگیهای شیعیان و پیروان راستین محمّد و اهل‌بیت او است. اعتقاد شیعه به امامت به دنبال اعتقاد به نبوت و در واقع استمرار نبوت است و با همان فلسفه‌ای که در باب نبوت اثبات شد، قابل طرح و اثبات است. اعتقاد شیعه اینست که پیامبر بزرگوار اسلام‏ از جانب خدای عالم دوازده نفر را مشخص کرده و به عنوان امام و پیشوا معین و به مردم معرفی فرموده است.  اسامی شریف و مبارک امامان به حق و معصوم در نظر شیعه به ترتیب عبارتند از:
1- حضرت امیرالمؤمنین علی‏بن‏أبی‏طالب‏؛
2- حضرت امام حسن‏بن‏علی ‏مجتبی‏؛
3- حضرت امام حسین‏بن‏علی ‏سیدالشهداء؛
4- حضرت امام علی‏بن‏حسین ‏زین‏العابدین‏؛
5- حضرت امام محمّدبن‏علی‏ الباقر؛
6- حضرت امام جعفربن‏محمّد الصّادق‏؛
7- حضرت امام موسی‏بن‏جعفر الکاظم‏؛
8- حضرت امام علی‏بن‏موسی ‏الرّضا؛
9- حضرت امام محمّدبن‏علی ‏الجواد؛
10- حضرت امام علی‏بن‏محمّد الهادی‏؛
11- حضرت امام حسن‏بن‏علی‏ العسکری‏؛
12- حضرت امام حجّۀبن‏الحسن ‏المهدی‏.
به اعتقاد شیعیان، امام دوازدهم هم‌‌اکنون زنده است و از نظرها غایب و در روزی که خداوند مقدر فرموده به امر پروردگار ظهور خواهد کرد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد فرمود و دولت مهدی‏ را که آخرین دولت حق است تشکیل خواهد داد؛ عجّل‌اللّه‌فرجه‌الشّریف. همچنین شیعیان معتقدند دختر گرامی ‏پیامبر اسلام‏ حضرت فاطمۀزهرا و همسر والا و گرامی‏ امیرالمؤمنین علی‏، مادر امامان معصوم بعد از مولا علی‏ و محور و اساس امامت و ولایت و حجت خدا بر امامان به حق و نیز حجت خدا بر خلق اوست.  او سرور زنان هر دو جهان و اسوه و الگوی همۀ انسانهای صالح و نیک در همۀ زمانهاست. چون معصوم است، قول، گفتار، کردار و تقریر و امضای ایشان، حجّت و قابل استناد است. رضای او رضای خدا و رسولش و غضب او منشأ غضب خدا و رسول خدا است.
امام علی‏ و حضرت فاطمه‏ و یازده فرزند آن دو بزرگوار، اهل‌بیت رسول‌خدا و عترت او هستند که مورد سفارش خدای عالم در قرآن و رسول گرامی‏ او هستند. ایشان تمامی ‏خصوصیات و اوصاف پیامبر خاتم را دارند، جز اینکه وحی به آنها فرستاده نمی‏شود و مورد الهام قرار می‏گیرند. آنان معصوم و مبرّا از هرگونه خطا، اشتباه، آلودگی و گناه هستند. اهل‌بیت‌‌ یکی از دو ثقل گرانبهایی هستند که پیامبر اسلام‏ در میان امّتش به ودیعه گذاشته است. ثقل دیگر، قرآن کتاب خداست و این دو از هم جدا نمی‏شوند تا روز قیامت بر رسول‌خدا عرضه شوند. این جمله اشاره به حدیث پیامبر است که به صورت متواتر از سنی و شیعه، هر دو، نقل شده است. آن حدیث اینست: «إِنِّی تَارِک فِیکُمُ الثِّقْلَینِِ کتَِابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی» .
به اعتقاد شیعه، امامان معصوم‌ مقتدای امت پیامبر بعد از او هستند. آنها مسئولیت هدایت و رهبری دینی، معنوی، علمی‏ و اخلاقی مردم را بر عهده دارند و مترجمان واقعی قرآن و تبیین‌کنندگان حقیقی سنّت نبوی و وحی خداوند هستند. رهبری سیاسی و اجتماعی مردم بر عهدۀ آنهاست؛ همان‌گونه که رسول‌خدا  از تمامی ‏جهات رهبری مردم را بر عهده داشت. نزدیک‏ترین مردم به رسول اللّه‏ و آگاه‏ترین انسانها به احکام الهی و مقررات اسلامی، بعد از او همان امامان معصوم بودند. لذا رسول‌اکرم‏ مادامی‏که در مدینه حضور داشت خود مستقیماً رهبری را به عهده گرفت و هر موقع مدینه را به مقصدی ترک می‏کرد، امام علی‏ را به ‎عنوان جانشین خود معین می‏فرمود. بنابراین در دوران حضور امامان معصوم رهبری دینی، معرفتی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و فکری مردم در تمامی زمینه‏ها با ایشان است.