چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است

مسئلۀ ۱۱۷۰ :    سجده بر زمین و چیزهای غیر خوراکی و پوشاکی که از زمین می‏رویند مانند چوب و برگ درخت صحیح است، گرچه مانند علف و کاه خوراک حیوانات باشد، ولی سجده بر موادی که مصرف خوردنی و پوشیدنی برای انسان دارند، مانند گندم، جو، نان و نیز بر مواد معدنی مانند طلا، نقره، شیشه، عقیق، فیروزه و مانند اینها باطل است؛ همچنین سجده بر چیزهایی که از نفت گرفته می‏شوند صحیح نیست.
مسئلۀ ۱۱۷۱ :    سجده بر سنگهای معدنی مانند مرمر، سنگهای سیاه، سنگ آهک، سنگ گچ و خاکهای معدنی مانند خاک رس و سرامیک صحیح است، ولی بهتر است در حال اختیار به گچ پخته و آجر و کوزۀ گلی و مانند آن سجده نکند.
مسئلۀ ۱۱۷۲ :    سجده بر گَلهایی که خوراکی نیستند صحیح است، ولی احتیاط لازم آنست که به گُلهایی که داروی خوراکی به شمار می‏روند و از زمین می‏رویند مانند گل بنفشه و گاوزبان، نیز سجده نکنند.
مسئلۀ ۱۱۷۳ :    احتیاط واجب آنست که به درخت مو و انگور در صورتی که خشک نشده باشد سجده نکنند.
مسئلۀ ۱۱۷۴ :    سجده بر کاغذ اشکال ندارد، گرچه از پنبه و مانندآن ساخته شده باشد.
مسئلۀ ۱۱۷۵ :    بهترین چیز برای سجده کردن تربت حضرت سیدالشّهداء، بعد از آن خاک، سنگ و بعد از آن گیاه است.
مسئلۀ ۱۱۷۶ :    اگر نمازگزار چیزهایی را که سجده بر آنها صحیح است ندارد یا دارد، ولی به دلیل سرما یا گرمای زیاد و مانند اینها نمی‏تواند بر آنها سجده کند، بر پنبه یا کتان رشته نشده می‏تواند سجده کند و اگر نبود، می‏تواند بر قیر و مواد معدنی دیگر سجده کند و اگر اینها هم نبود می‏تواند بر لباس خود سجده کند و اگر لباس هم نبود بر پشت دست سجده کند و در صورت داشتن لباس کتانی و پنبه‏ای و البسۀ دیگر ظاهراً لباس کتان و پنبه بر دیگر لباسها مقدّم است.
مسئلۀ ۱۱۷۷ :    سجده بر خاک و گِل سست که پیشانی بر آنها مستقر و آرام نمی‏گیرد باطل است و اگر پیشانی بر روی آنها آرام بگیرد اشکال ندارد.
مسئلۀ ۱۱۷۸ :    اگر هنگام نماز چیزی که بر آن سجده صحیح است را گم کند و چیز دیگری از آن قبیل در اختیار نداشته باشد، چنانچه وقت تنگ است باید به ترتیبی که در مسئلۀ ۱۱۷۶ گفته شد عمل کند و اگر وقت وسعت دارد بنا بر احتیاط نماز را به ترتیبی که در مسئلۀ مذکور قبل گفته شد تمام کند و آن‎را دوباره بخواند.
مسئلۀ ۱۱۷۹ :    چنانچه هنگام سجده متوجّه شود پیشانی را بر چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است، اگر ممکن بود باید پیشانی را بدون بلند کردن سر بر روی چیزی‏که سجده بر آن صحیح است بکشد. اگر وقت تنگ بوده و ممکن نباشد بنا بر احتیاط بر هر چه ممکن است از سنگهای معدنی، لباس و غیر آنها سجده کند و نماز را تمام کند و بعد اعاده کند. اگر وقت وسعت داشت می‏تواند نماز را بشکند و آن‎را صحیح اعاده کند و بهتر است طبق مسئلۀ ۱۱۷۶ عمل کند.
مسئلۀ ۱۱۸۰ :    اگر بعد از سجده و بلند کردن سر بفهمد پیشانی بر چیزی گذاشته است که سجده بر آن باطل است، بنا بر احتیاط واجب یک سجده بر چیزی که سجده بر آن صحیح است انجام دهد و نماز را هم دوباره بخواند.