مسائل متفرقۀ وقف‏

مسئلۀ ۲۸۸۵ :    پس از آنکه وقف با تمام شرایط آن انجام شد، به هم زدنی نیست، بنابراین واقف پس از آنکه وقف کرد و تحویل داد و عنوان وقف تحقق پیدا کرد، نمی‏تواند از وقف برگردد و اگر واقف زمان وقف مریض هم باشد و به آن مرض از دنیا برود، چنانچه وقف با تمام شرایطش تحقق پیدا کرده باشد، ورثه نمی‏توانند وقف را به هم بزنند اگرچه قیمت وقف از یک‌سوم دارایی واقف بیشتر باشد، چون داخل در مُنَجَّزات مریض است.
مسئلۀ ۲۸۸۶ :    اگر واقف ملکی را، مثلاً درختان باغ زرد آلو را برای افراد خاصی مثلاً اولاد خودش وقف کند طوری که میوه درختان در زمانی که برای آنان وقف شده و ملک آنان گردیده، به وجود بیاید، در صورتی که آن میوه‏ها از چیزهایی باشد که متعلَق زکات واقع می‏شود و سهم هر کدام از آن افراد به حد نصاب برسد، باید زکات آن‎را بدهد. ولی اگر بر عناوین و جهات عمومی وقف کند، مثلاً بر سادات، فقرا یا مساجد و امور خیریه وقف کند و متولی خاصی نداشته باشد، تعلق زکات بر میوه‏های زکوی معلوم نیست.
مسئلۀ ۲۸۸۷ :    اگر ملک وقف کلاً خراب شود، عرصه آن از وقفیت بیرون نمی‏رود، مگر آنکه واقف عنوانی را قصد کرده بوده که آن عنوان اکنون وجود ندارد، مثلاً بستانی را وقف کرده بوده که از حاصل آن بهره ببرند یا منزلی که در آن سکونت کنند، در این صورت بقای وقفیت عرصه آنها خالی از اشکال نیست و اظهر آنست که وقفیت باطل شده و به ورثه باز می‏گردد و احوط آنست که به عنوان صدقه مطلقه با آن عمل شود و احوط از آن اینکه با آن در حد امکان مطابق وقف عمل شود.
مسئلۀ ۲۸۸۸ :    قبرستانهای وقفی که در مسیر خیابان و فضای سبز قرار می‏گیرند از وقف بودن خارج نمی‏شوند و تصرّف و خرید و فروش آنها جایز نیست، ولی عبور و مرور، توقف در ایستگاه اتوبوس و مانند آن اگر موجب هتک حرمت مردگان نشود، اشکالی ندارد و در صورتی که قبرستان ملک شخصی افراد باشد، هرگونه تصرف در آن به رضایت صاحب ملک وابسته است.
مسئلۀ ۲۸۸۹ :    اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف کنند، چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر نداشته و تا مدّتها هم احتمال آن داده نشود، چنانچه آن مسجد غیر از آن، احتیاجات دیگری هم داشته باشد منافع ملک در رفع آن احتیاجات مصرف می‏شود و اگر مسجد احتیاج به تعمیر نداشته باشد و منافع ملک وقفی در معرض نابودی قرار گیرد و نگهداری آن امری غیرعقلایی محسوب گردد، در این صورت جایز است منافع آن ملک در تعمیر مسجد دیگری که در آن حوالی است و احتیاج به تعمیر دارد مصرف شود.
مسئلۀ ۲۸۹۰ :    فرشی که برای حسینیه وقف شده جایز نیست برای نماز به مسجد ببرند، اگرچه در همان محل باشد و همچنین جایز نیست کلیه ابزار و وسایلی که برای ‏محل خاصی وقف شده را به جای دیگری ببرند، اگرچه نزدیک محل قبلی واقع شده باشد.
مسئلۀ ۲۸۹۱ :    اگر ملکی را برای این وقف کنند که درآمد آن، هم صرف تعمیر مسجد و هم تأمین حقوق و کمک به امام جماعت و مؤذن و خادم شود، در صورتی که برای‏ هر کدام سهم خاصی معین شده به آن عمل شود و اگر معین نشده اول باید تعمیرات مسجد را انجام دهند و زیادی آن‎را بین امام، مؤذن و خادم به‌طور متعارف تقسیم کنند و اگر امر متعارفی در بین نباشد، مساوی تقسیم می‏کنند و احوط و بهتر است اگر با هم مصالحه کنند.