غسلهای مستحب

مسئلۀ ۶۳۳ :    غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است حتّی بعضی از فقها تعداد آنها را به صد عدد رسانده‏اند و از جملۀ آنهاست:
1- غسل جمعه که وقت آن از اذان صبح تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود. اگر آن‎را تا ظهر انجام ندهد، بهتر است بدون نیت ادا و قضا تا غروب جمعه آن‎را انجام دهد. اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است روز شنبه قضای آن‎را بجا آورد. کسی‌که می‏داند در روز جمعه آب پیدا نمی‏کند، می‏تواند غسل را در روز پنج‌شنبه انجام دهد، بلکه در شب جمعه اگر غسل را به امید اینکه مطلوب خداوند عالم باشد بجا آورد، صحیح است. اگر روز جمعه تا هنگام زوال آب پیدا کرد، مستحب است غسل را اعاده کند و نیز مستحب است هنگام غسل جمعه بگوید: «أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلَهَ‎إِلَّااللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیک لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی‏ مُحَمَّدٍوَآلِ‎مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنِی مِنَ التَّوَّابِینَ وَ اجْعَلْنِی مِنَ الْمُتَطَهِّرِینَ» و در استحباب غسل جمعه برای مرد، زن، حاضر، مسافر و آن کسی‌که نماز جمعه می‏خواند و یا نماز ظهر بجا می‏آورد، فرقی نیست؛ بلکه بنا بر اقوی‏ مستحب است، بچه‏ای هم که خوب و بد را می‏فهمد و ممیز است نیز غسل جمعه را انجام دهد.
2- غسل شب اول ماه رمضان و نیز تمام شبهای فرد آن، به قصد رجا و امید ثواب. از شب بیست و یکم ماه رمضان مستحب است که هر شب غسل کند. وقت غسل شبهای ماه مبارک رمضان تمام شب است، ولی بهتر است نزدیک غروب بجا آورده شود؛ از شب بیست و یکم تا آخر ماه، بهتر است غسل را بین نماز مغرب و عشا انجام داد، همچنین مستحب است در شب بیست و سوم به جز عمل غسل اول شب یک غسل هم در آخر شب انجام دهد.
3- غسل شب عید فطرکه وقت آن از اول مغرب تا اذان صبح است، اما بهتر است که در اول شب انجام شود.
4- غسل روز عید فطر و عید قربان که وقت آن از اذان صبح تا غروب است اما بهتر است که پیش از نماز عید انجام شود، اگر از ظهر تا غروب بجا آورد، به قصد رجا و امید ثواب باشد.
5- غسل روز هشتم و نهم ذی‌حجّه، که وقت غسل روز هشتم از اذان صبح تا غروب است و در روز نهم اگرچه از اذان صبح تا غروب است، ولی بهتر است آن‎را نزدیک ظهر انجام دهد.
6- غسل روز عید غدیر که بهتر است پیش از ظهر انجام شود.
7- غسل روز بیست و چهارّم ذی‌حجّه.
8- غسل روز عید مبعث و روزهای اول و پانزدهم و آخر ماه رجب. اگر غسل را شب مبعث بجا آورد، به نیت مطلق ثواب باشد.
9- غسل روزهای پانزدهم شعبان، عید نوروز، نهم و هفدهم ربیع الاول و بیست و پنجم ذی‌قعده، هر چند احتیاط آنست که سه غسل اخیر را به امید ثواب انجام دهد.
10- غسل دادن نوزادی که تازه به دنیا آمده باشد.
11- غسل زنی که برای غیر شوهر خودش بوی خوش استعمال کرده باشد.
12- غسل کسی‌که برای تماشای به دار آویخته رفته و او را دیده باشد، ولی اگر به خاطر ناچاری و یا اتفاقاً نگاهش بیفتد، غسل مستحب نیست.
13- غسل کسی‌که جایی از بدن خود را به بدن میتی که غسلش داده‏اند، برساند.
14- غسل احرام برای عمره یا حج که نسبت به آن تأکید بسیار شده است و بعضی از علما آن‎را واجب دانسته‏اند.
15- غسل کسی‌که قصد وارد شدن به حرم و شهر مکه، مسجدالحرام برای طواف، وارد شدن به خانۀ کعبه، حرم و شهر مدینه، مسجدالنّبی‏ و حرم امامان معصوم را دارد که یک غسل برای انجام چند مورد از موارد ذکر شده و نیز برای وقتی که می‏خواهد چند مرتبه مشرّف شود، کفایت می‏کند.
16- غسل برای نشاط در عبادت.
17- غسل برای رفتن به سفر خصوصاً سفر زیارت حضرت سیدالشهدا.
18- غسل برای توبه.
19- غسل برای خواستن حاجت از خدای متعال.
20- غسل برای زیارت پیامبر یا امامان از دور یا نزدیک.
مسئلۀ ۶۳۴ :    بنا بر اقوی‏ با تمام غسلهایی که در شریعت اسلام استحباب آنها ثابت شده، می‏توان نماز خواند و از وضو نیز کفایت می‏کند، گرچه گرفتن وضو مطابق با احتیاط است، ولی غسلهایی که به قصد رجا و امید ثواب بجا آورده می‏شود، بنا بر احتیاط واجب از وضو کفایت نمی‏کند؛ ضمناً اگر یکی از غسلهایی را که تا شمارۀ ۱۵ مسئلۀ قبل گفته شد، انجام دهد و کاری کند که وضو را باطل می‏کند، غسل او باطل می‏شود و مستحب است دوباره غسل کند.
مسئلۀ ۶۳۵ :    اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همۀ آنها یک غسل بجا آورد، کافی است؛ بلکه اگر بخواهد یک یا چند غسل واجب و یا یک یا چند غسل مستحب بجا آورد می‏تواند به نیت همۀ آنها یک غسل انجام دهد و از همۀ آنها کفایت می‏کند.