دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی
بسم الله الرحمن الرحیم
رئیس و اعضاء هیئت امنای موسسه فرهنگی پژوهشی امام موسی کاظم علیه السلام ظهر روز جمعه هشتم بهمن ماه ۱۳۹۵ با حضور در دفتر حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی، با ایشان دیدار و گفتگو کردند.
مرجع عالیقدردر این دیدار پس از استماع گزارشی از فعالیتها و برنامه های موسسه امام موسی کاظم علیه السلام با مثبت ارزیابی کردن این فعالیت ها، در سخنانی بیان داشتند: با توجه به تجربه کاری که بنده بیش از ده سال در حوزه پژوهش های اندیشه ای دارم به عنوان یک پیشنهاد خدمت شما عرض می کنم، معتقدم که نظام امامت دارای چهار مرحله است؛ اگر کسی به این جهت ها توجه نکند نمی‌تواند شناخت درستی از ائمه(ع) پیدا کند و از ایشان استفاده کنند.
ایشان در توضیح مراحل چهارگانه نظام امامت بیان داشتند: دوره اول، تا دوره امام سجاد(ع) است که از حدیث، فقه، اصول و فقیه خبری نیست، مردم دین را به صورت شفاهی از افراد می آموختند، دوره دوم دوره ای است که امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به ثمر رساندند اما در حقیقت پایه اش را امام سجاد(ع) گذاشت، منشاء آن هم خون ابی عبدالله(ع) بود و حمایت های حضرت زینب سلام الله علیها، یعنی اگر دفع های قرآنی و جهت دهنده حضرت زینب(س) نبود مطمئناً امام سجاد(ع) هم کشته می شد و اگر امام سجاد(ع) کشته می‌شد در امامت بسته می‌شد، ولی این خانم بزرگ، فاطمه صغرا طبق وظیفه خود امام سجاد(ع) را حفظ کرد، امام سجاد(ع) ماند و پایه حوزه امام باقر(ع) و امام صادق(ع) را بنا نهاد.
ایشان ادامه دادند: بنده اینگونه تعبیر می کنم که اصول شیعه و مانیفست شیعه در دوران امام باقر(ع) مقدماتش تهیه شده و در دوران امام صادق(ع) تکمیل شده است و به ثمر رسیده است لذا می‌بینید که فقه مال امام صادق(ع) است در حالی که ریشه در تلاش های امام باقر(ع) و پایه‌گذاری امام سجاد(ع) دارد. این هم مرحله دوم اندیشه امامت است در واقع در ابتدا، اندیشه اندیشه سیاسی و در این مرحله اندیشه اندیشه ی فکری، فقهی و عقیدتی است.
معظم له تصریح داشتند: مرحله سوم از اواخر دوره امام صادق و دوره امام موسی بن جعفر را شامل می شود؛ کارهای مهمی را امام موسی بن جعفر(ع) شروع کرده است، به عنوان مثال من تعدد ازدواج های ایشان را این می دانم که حضرت دنبال این بود که داستان برده داری را کان لم یکن کند، ما در اسلام چیزی به نام کتاب العبد نداریم، شما به فقه که مراجعه کنید می بینید در اسلام راه برای برده داری توجیه و ایجاد نشده است، بلکه اسلام می گوید اگر برده داری بود راه حلش این است، ازدواج ائمه با این کنیزان عمدتا برای این بود که بتوانند این ها را آزاد کنند و به مرور فرهنگ برده داری را منسوخ کنند. حتی امام سجاد علیه السلام می گویند در سال ۱۰۰۰ برده آزاد می کرده است، عمده شاگردان امام صادق(ع) کسانی هستند که امام سجاد(ع) آنها را به عنوان برده خریده و سپس آزاد کرده، سپس آنها در ابتدا شیعه و بعد شاگرد امام صادق شدند.
آیت الله بیات زنجانی اذعان داشتند: دوران امام صادق(ع) دوران تحول فکر تشیع بود، دوران سازمان دادن به نظام شیعه بود، مانیفستش را امام صادق(ع) نوشته و تشکیلاتش را امام موسی بن جعفر(ع) پایه‌گذاری کرده است، نواب و نیابت، همه این مسایل را امام موسی بن جعفر پایه گذاری کرده است، شما اگر تاریخ را بررسی کنید می بینید که فرستادن نمایندگان به جاهای مختلف کار امام موسی بن جعفر(ع) است، امام رضا(ع) هم از امام موسی بن جعفر(ع) تبعیت کرده و بقیه ائمه نیز همینطور، و یا موضوع خمس را امام موسی بن جعفر(ع) سامان داد. امام موسی بن جعفر(ع) آمد به شیعه جهت داد و آنها را از آن پراکندگی نجات داد، فکر تشکیلاتی امام موسی بن جعفر(ع) بسیار عمیق بود، امروز هم اگر نظام مرجعیت را مشاهده می کنید بدانید پایه گذاری اش با امام موسی بن جعفر(ع) بوده است. از این جهت نیز باید به سیره این امام همام توجه و بررسی شود.
معظم له اظهار داشتند: مرحله چهارم شیعه در واقعه مرحله ای است که دوران غیبت صغرا آغاز می شود، امام هم حاضر است هم حاضر نیست، یک چنین حالتی! قبل از آن هر کسی می خواست می توانست امام را ببیند اما در دوران غیبت صغرا تنها یک عده خاصی می توانستند امام را ببینند و این مقدمه ای بود برای دوران غیبت کبرا.
ایشان در تشریح شرایط سخت دوران زندگی امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند: حضرت موسی بن جعفر علیه السلام معاصر است با کسی که از نظر سیاسی، معاویه بنی عباس است، از نظر اقتدار دو برابر معاویه اقتدار دارد، چون نفوذی که در دوران هارون در دنیا از نظر جغرافیایی بود قابل مقایسه با دوران معاویه نیست، شرایط بسیار پیچیده ای بوده است؛ معاویه اموی است و در اینکه آنها نسبتی با بنی هاشم دارند یا خیر بعضی ها معتقدند آنها جزء اولاده بنی هاشم نیستند اما در شجره بنی عباس شکی نیست، بنابر این موسی بن جعفر علیه السلام معاصر با چنین فردی است، دوران اوج قدرت اسلامی است که با کمال پیچیدگی و شیطنت دستور زندانی کردن امام کاظم صادر می شود و آب از آب تکان نمی خورد و هیچ اعتراضی نمی شود و این نشان دهنده این است که هم از نظر تبلیغاتی حسابی تبلیغ کرده بودند، بلکه توانسته بودند بعضی از بستگان نسبی حضرت را هم با پول جذب کنند، حضرت موسی بن جعفر زندانی شد تا آخر هم در زندان ماند اما همواره و در همه جا اسوه بود.
ایشان تاکید کردند: بنده معتقدم ائمه الگوی حیات فردی و جمعی هستند، آنچه برای ما مبنای عمل است ائمه اطهار علیهم السلام هستند، ما باید در زندگی خودمون با یکی از این بزرگواران همزادپنداری کنیم و راه و چاه را بازشناسیم. متاسفانه امروزه حوزه های علمیه ما از امامت خلق جمعی، اندیشه امامت، رفتار اخلاقی و سیاسی، رفتار با مخالف، رفتار با خانواده، رفتار با اقلیت ها را نیاموخته است که باید در این زمینه ها همت بیشتری بگمارد.
معظم له با تقدیر از فعالیت ها و سیاستگذاری های موسسه امام موسی کاظم علیه السلام اظهار داشتند : بنابراین، این موسسه یک چنین حرکتی را شروع کرده است که من آن را به فال نیک می‌گیرم، کار بسیار ارزشمندی است، و کار بسیار درستی است، انشاءالله خداوند خیرتان بدهد و در مسیر رسیدن به اهدافتان موفق باشید.
در ابتدای این دیدار ریاست موسسه امام موسی کاظم علیه السلام گزارشی از فعالیت ها و برنامه های موسسه فرهنگی پژوهشی امام موسی کاظم علیه السلام ارائه نمود.