دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی
در ابتدای این دیدار، سه تن از حضار به نمایندگی از دیگر حاضران، به اظهار نظر پرداخته و نقطه نظرات خود را ارائه نمودند.
مرجع عالیقدر پس از شنیدن سخنان حضار، با تبریک ایام عید سعید فطر سخنان خود را آغاز فرموده و با اشاره به جوان بودن نسبی این تشکل فرمودند: اینکه اعضای این ائتلاف، عموماً هم جوانند و هم حقوقدان و وکیل، جای خوشحالی است و این باعث خواهد شد تا دوستان بهتر بتوانند مباحث حقوقی مطرح در جامعه را پی گیری کنند و مورد تحلیل و بررسی قرار دهند.
معظم له با اشاره به مباحث مطرح شده در صحبت های حاضران، اضافه کردند: من دغدغه‌های دوستان را ارزشمند می‌دانم و معتقدم بهترین راه برای برون رفت از فضای به وجود آمده، مراجعه به اهل فن و انسانهای متخصص است که مشکلات را درست می شناسند و راه حل‌های صحیح ارائه می‌کنند. اینکه ما حل مشکلات را به دست انسانهای بدون تخصص و تعهد بسپریم، نه تنها مشکلی حل نمی‌شود، بلکه مشکلات جدیدی نیز به مردم تحمیل خواهد شد.
ایشان افزودند: اینکه به لحاظ تئوریک، حقوق آحاد جامعه تعریف و تبیین شود از وظایف شماست چراکه بنده معتقدم عمده گرفتاری های ما در جامعۀ امروزمان، نداشتن تعریف درست از حقوق است و گاهی مردم از برخی حقوقی که دارند، اصلاً مطلع نیستند.
معظمٌ له با اشاره به مشکلات اساسی و نظری پیش رو در ادارۀ جامعه افزودند: در سه زمینه معضلات اساسی داریم؛ اول در انسان‌شناسی که به اعتقاد من برخی به شدّت در آن مشکل دارند. زمانی که گفته می‌شود انسان خلیفۀ خداست، یعنی انسان کرامت دارد. این کرامت انسانی، یک موضوع اعطائی از سوی شخصی به شخص دیگر نیست که دیگری بتواند هر وقت خواست آن را باز پس بگیرد. در نگاه امامت، کرامت انسانی لطف الهی و جزو خصایص وجودی بشر است و انسان مکرم است چون خداوند او را اینگونه آفریده است. بنابراین اگر می بینید عدّه‌ای برای افراد حرمت و کرامت قائل نیستند، به این علت است که به نگاه شیعی و دینی نسبت به انسان معتقد نیستند.
ایشان افزودند: دومین مشکل در هستی شناسی است. زمانی هست که ما به عالم، یک نگاه فلسفی داریم و مانند یک فیلسوف الهی به عالم نگاه می‌کنیم که همه چیز را خیر می بیند و اصلاً شری نمی بیند. لذا او انسان را هم به عنوان یکی از موجودات هستی ذاتاً پاک می‌انگارد و چنین نیست که از ابتدا به او به عنوان مجرم بنگرد. این یعنی اینکه ضمن احترام به آزادی های مشروع انسان، برای او مشکلات اجتماعی بوجود نمی آورد. بازتاب این دیدگاه نظری در نظامهای اجتماعی و حقوقی هم این خواهد بود که اولاً بین متهم و مجرم تفاوت می‌گذارند و برای هر یک حقوقی تعریف می‌کنند که باید در طول محاکمه و دادرسی از آنها برخوردار باشد. ثانیاً اگر کسی در جایگاه متهم قرار گرفت، وکیل در اختیار او قرار می دهند تا از او دفاع کند. کسی که چنین نکند چه حقیقی باشد چه حقوقی و از ابتدا مخاطب خود را بدون تفهیم اتهام به عنوان مجرم بشناسد، علاوه بر مشکل انسان شناختی دارای مشکل هستی شناختی هم هست.
ایشان افزودند: مشکل سوم بحث مبدا شناسی در عالم است. امام خمینی(ره) وقتی که می‌فرمود: عالم محضر خداست به این خاطر است که یک مبدأ شناس حقیقی است. در نگاه امام خمینی(ره)، علی(ع) میزان حق است اما در نگاه مقابل او قدرت، معیار حق است. در نگاه غیرعلوی است که دین توجیه‌گر قدرت می‌شود و حقوق هم مدافع قدرت می شود. در نگاه علویِ امام خمینی(ره) که نگاه یک مبدأ شناس حقیقی است، حکومت وسیله است و نه هدف؛ وسیله‌ای برای احقاق حقوق آحاد جامعه. در نگاه او حاکم قبل از کنترل بر حکومت، خودش را کنترل می‌کند. در روایات است که وقتی سوده، آن زن بزرگ به علی(ع) مراجعه و از فرماندار منطقه خود شکایت کرد، امام دستانش را به سوی آسمان بلند کرد و فرمود: پروردگارا من فرماندار را برای خدمت به مردم منصوب کردم نه برای اذیت و آزار آنان. این نگاه یک مبدأ شناس حقیقی که الگوی امام خمینی هم قرار گرفته است.
معظم له تأکید کردند: در نگاه مبدأ شناس حقیقی حکومت برای نیروهای خودش مأمور می‌گمارد تا آنها را کنترل کند نه برای مردم. در این نگاه رابطۀ حاکم با مردم رابطۀ دو طرف عاقل دارای حق است نه رابطه حاکم و محکوم.
مرجع عالیقدر با اشاره به نقش مهم نخبگان در هدایت جامعه فرمودند: یکی از کارهائی که باید توسط شما حل و فصل شود، تبیین مباحث معرفت شناختی است که بواسطه اشنائی با مسائل علمی و تعهد باطنی، باید آن را برای جامعه تعریف کنید.
حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی(مدظله العالی) در پایان تاکید کردند که حقوق شهروندی باید به عنوان یک گرایش مستقل دانشگاهی مورد مطالعه و تحقیق قرار گیرد.
برای مشاهده تصاویر این دیدار، اینجا کلیک کنید.