۴- استحاله

مسئلۀ ۲۵۶  :  استحاله آنست که ماهیت و جنس چیز نجس طوری عوض شود که به صورت چیز پاک درآید؛ مثلاً چوب نجس، سوخته و خاکستر شود یا سگ در نمک‌زار فرو رود و تبدیل به نمک شود. اما اگر ماهیت و جنس آن عوض نشود پاک نیست، مثلاً گندم نجس را آرد کنند و با آن نان بپزند.
مسئلۀ ۲۵۷  :  اگر چیز نجسی به وسیلۀ مواد شیمیایی یا دستگاه‏های جدید به‌طور کلّی استحاله شده و جنس و ماهیت آن تغییر کند، پاک می‏شود؛ ولی تنها تغییر آثار و صفات آن کافی نیست.
مسئلۀ ۲۵۸ :   اگر با گِل نجس کوزه ساخته شود، پاک نمی‏شود. بنا بر احتیاط واجب باید از ذغالی که از چوب نجس درست شده نیز اجتناب کرد.
مسئلۀ ۲۵۹  :  در صورتی که شراب خود به خود تبدیل به سرکه شود و یا سرکه و نمک در آن بریزند تا تبدیل شود، پاک می‏شود.
مسئلۀ ۲۶۰ :   شرابی که از انگور نجس درست کنند با سرکه شدن پاک نمی‏شود، بلکه اگر نجاستی هم به شراب برسد بعد از سرکه شدن باید از آن اجتناب کرد.
مسئلۀ ۲۶۱ :   چیز نجسی که معلوم نیست استحاله درآن صورت گرفته یا نه، نجس است.