عیبهایی که به خاطر آنها می‏توان عقد ازدواج را به هم زد

مسئلۀ ۳۱۱۵ :    اگر مرد پس از عقد بفهمد زن او دارای یکی از عیبهای هفت‎گانه زیر است می‏تواند عقد را به هم بزند:
1- جنون و دیوانگی، ۲- بیماری خوره، ۳- برص و پیسی، ۴- کوری، ۵- شل بودن طوری که معلوم باشد، ۶- آنکه افضا شده باشد یعنی راه بول و حیض او یکی شده یا راه بول و غایط و حیض او هر سه یکی شده باشد امّا در صورتی که راه غایط و حیض یکی شده ولی راه بول از آنها جدا باشد ظاهراً به هم زدن عقد نکاح اشکال دارد و احتیاط رعایت شود، ۷- در آلت تناسلی زن گوشت یا استخوان و مانند آن به وجود آمده باشد طوری که مانع نزدیکی با وی شود.
مسئلۀ ۳۱۱۶ :    عیبهای هفت‎گانه وقتی موجب به هم خوردن عقد نکاح می‏شود که قبل از عقد وجود داشته باشد و زوج هم از آنها بی‎خبر باشد، ولی اگر پس از عقد پیدا شود یا قبل از عقد وجود داشته و زوج هم از آنها مطلع بوده و رضایت داده باشد، حقّ بر هم زدن عقد را ندارد.
مسئلۀ ۳۱۱۷ :    اگر زن پس از ازدواج بفهمد شوهر وی یکی از عیوب زیر را دارد می‏تواند عقد را به هم بزند:
1- دیوانه باشد چه قبل از عقد دیوانه شده باشد و چه بعد از عقد، هر چند بعد از دخول باشد.
2- آلت مردانگی نداشته باشد.
3- بیضه‏های وی را کشیده باشند.
4- عِنّین باشد، طوری که اصلاً نتواند عمل زناشویی را انجام دهد اگرچه بعد و یا قبل از دخول حادث شده باشد.
مسئلۀ ۳۱۱۸ :    حقّ به هم زدن عقد برای مرد و زن در موارد فوق غیر از عنّین بودن، فوری است و همین که زن یا مرد یکی از آن عیوب را مطلع شدند، می‏توانند به هم بزنند و اگر با علم و عمد نکنند و به تأخیر بیندازند، اظهر آنست که حقّ خیار ساقط است، مگر آنکه اصل حق یا فوریت آن‎را ندانند در این صورت پس از آنکه به اصل حق متوجّه شدند یا به فوریت آن آگاهی یافتند، فوراً باید به هم بزنند و الاّ حق ساقط است.
مسئلۀ ۳۱۱۹ :    در مورد عنّین بودن مرد، زن باید به حاکم شرع جامع شرایط رجوع کند و حاکم به او یک سال مهلت می‏دهد- قاعدتاً برای آزمایش و درمان- و اگر در این مدّت اصلاً نتوانست با زن نزدیکی کند، پس از آن زن می‏تواند عقد را بر هم زده و فسخ کند.
مسئلۀ ۳۱۲۰ :    اگر مرد یا زن به علت یکی از عیوبی که گفته شد عقد را به هم بزنند، بدون طلاق از هم جدا می‏شوند.
مسئلۀ ۳۱۲۱ :    در تمام مواردی که باید به خاطر عیوب گفته شده- غیر از عنّین بودن- عقد نکاح را به هم بزنند، در صورتی که مرد دخول کرده باشد، همۀ مهر را باید به زن بپردازد و در غیر این صورت چیزی بدهکار نیست و زن و مرد از یکدیگر جدا می‏شوند و عدّه هم وجود ندارد، ولی اگر به علّت عنّین بودن مرد، زن عقد نکاح را به هم بزند، شوهر نصف مهر را باید به او بپردازد.
مسئلۀ ۳۱۲۲ :    اگر زن با فریب و ظاهر سازی به عقد مرد درآید و بعد معلوم شود یکی از عیوب ذکر شده را داراست، اگر شوهر عقد را فسخ کند، زن مهریه تعیین شده را طلبکار نیست، ولو اینکه شوهر نزدیکی هم کرده باشد، گرچه بهتر است شوهر چیزی به زن بپردازد و اگر دیگری مرد را فریب داده باشد، در هر موردی که مرد باید به زن مهریه بدهد، می‏تواند مقداری از آن مهریه را از شخص فریب دهنده دریافت کند.
مسئلۀ ۳۱۲۳ :    اگر میان زن و مرد در مورد یکی از عیوبی که گفته شد، غیر از عنّین بودن مرد، اختلافی پیدا شود، اگر عیب آشکار باشد، مانند کوری، شلی، زمین‎گیری و جنون، احتیاج به شاهد و قسم ندارد و حاکم شرع خود می‏بیند و مطابق آنچه دیده حکم صادر می‏کند؛ ولی اگر آشکار نباشد، سخن کسی که منکر است با قسم، مقدّم است مگر آنکه مدّعی دو شاهد عادل بیاورد، ولی در مورد عنّین، مطابق مسئلۀ ۳۱۱۹ به حاکم شرع جامع شرایط، مراجعه کرده و مطابق نظر وی عمل کند.