دستور سر بریدن (ذبح) حیوان و احکام آن‏

مسئلۀ ۳۸۲۱ :    دستور سر بریدن حیوان این است که چهار رگ بزرگ یعنی نای (راه تنفّس)، مری (راه غذا و آب) و دو شاه‌رگ حیوان را، از زیر برآمدگی گلوی آن- طوری که برآمدگی روی سر باقی بماند و نه روی بدن- به‌طور کامل و متّصل و پی در پی ببرند و سر را از بدن جدا کنند؛ اگر آن چهار رگ را بشکافند و جدا نکنند، بنابر اقوی‏ کفایت نمی‏کند.
مسئلۀ ۳۸۲۲ :    اگر در ذبح حیوان، بعضی از چهار رگ را ببرند و صبر کنند تا بمیرد و بعد بقیه را ببرند، ذبح شرعی صدق نمی‏کند. حتی اگر به این مقدار هم صبر نکنند و طوری با تأنی سر ببرند که در نظر عرف بریدن رگهای چهارگانه عمل واحد به حساب نیاید، اگرچه پیش از جان دادن حیوان بقیۀ آن‎را هم ببرند، اشکال دارد و نمی‏شود آن‎را خورد.
مسئلۀ ۳۸۲۳ :    واجب است چهار رگ حیوان را به شکل متعارف ببرند، بنابراین اگر حیوان را از پشت، سر ببرند، اگرچه تمام رگهای آن بریده شود، در ذبح شرعی کفایت نمی‏کند. ولی اگر کارد را در گلوی حیوان فرو برند و از زیر به طرف بالا بکشند تا چهار رگ آن بریده شود، اگرچه اقوی‏ آنست که کفایت می‏کند، ولی احتیاط اکید و شدید آنست که از آن اجتناب شود.
مسئلۀ ۳۸۲۴ :    اگر کسی که حیوان را سر می‏برد اشتباه کند و سر حیوان را از بالای برآمدگی گلو ببرد و برآمدگی روی بدن بماند طوری که رگها بریده نشوند، اگر حیوان جان داده باشد، حرام است و باید از آن اجتناب کرد و اگر هنوز جان نداده باشد و جان دارد به‌طوری که بریدن رگهای چهارگانه در جان دادن او اثر دارد و پس از بریدن رگها، حیوان دست و پایش را به حرکت درمی‎آورد، در این صورت اگر بلافاصله اقدام کند و از زیر برآمدگی گلو، حیوان را ذبح کند، حیوان حلال می‏شود.
مسئلۀ ۳۸۲۵ :    اگر گرگ و هر حیوان درنده، گلوی گوسفند را طوری بدرد که هر چهار رگ که باید در ذبح بریده شود از بین برود، آن حیوان میته و حرام است، ولی اگر آن رگها سالم بماند یا مقداری از رگها را برده و از هر رگی مقداری باقی بماند یا اینکه بعضی از رگها سالم باشد، طوری که حیوان هنوز جان داشته باشد- به نحوی که سر بریدن حیوان در جان دادن آن مؤثر واقع شود و بعد از سر بریدن دست و پایش حرکت کند- در این صورت اگر مطابق دستور شارع مقدس سر ببرد، هم پاک و هم حلال می‏شود.
مسئلۀ ۳۸۲۶ :    احتیاط واجب آنست که قبل از جان دادن پوست حیوان ذبح شده را از بدنش جدا نکنند و اگر کندند گوشت آن‎را نخورند و نیز قبل از جان دادن، مغز حرام را -که در تیره پشت حیوان قرار دارد- نبرند و سر حیوان را هم جدا نکنند، بلکه اگر عمداً مغز حرام را ببرند یا سر حیوان را جدا کنند محل اشکال است، ولی اگر به خاطر تیزی کارد یا به خاطر غفلت، بی‎اختیار مغز حرام و یا سر حیوان جدا شود، اشکال ندارد و خوردن گوشت آن حلال است.