مسئلۀ ۱۷۳۸ : استمناء آنست که انسان با خود کاری کند که منی از او خارج شود و این کار حرام است و روزه را باطل میکند، ولی اگر بدون آنکه کاری انجام دهد یا فکری کند بیاختیار از او منی بیرون آید روزهاش باطل نمیشود.
مسئلۀ ۱۷۳۹ : اگر کاری کند که به سبب آن منی از او خارج میشود ولو اینکه منی هم بیرون نیاید روزهاش باطل میشود و باید تا غروب شرعی امساک کند و بعداً نیز قضای آن روز را بجای آورد.
مسئلۀ ۱۷۴۰ : اگر کاری کند که بیاختیار منی از او بیرون آید چند حالت ممکن دارد:
۱- عادت داشته است که هرگاه از این کارها انجام میداده منی از او خارج میشده است و اتفاقاً خارج هم شده، هم روزه باطل است و هم کفّاره واجب است.
۲- بعضی از این کارها را بدون قصد خارج شدن منی انجام داده است و عادتی هم نداشته که بعد از این نوع کارها منی از او خارج شود و بهطور اتّفاقی منی از وی بیرون بیاید در این صورت اگر عادت بر عدم انزال منی داشته و کارها هم از قبیل بوسه و بازی و لمس زن خویش نبوده است، ظاهر آنست که روزهاش باطل نیست.
۳- در صورتی که این کارها را بدون قصد انزال منی انجام داده و عادت بر عدم انزال منی هم نداشته است و کارها از قبیل بوسه و بازی و لمس زن خود بوده که معمولاً تحریک کننده است و اتفاقاً منی هم خارج شده، بنا بر احتیاط واجب روزهاش باطل است و باید آن روز را امساک کند و قضای آنرا نیز بجای آورد.
۴- در صورتی که کارهای انجام شده از قبیل لمس و بوسه و بازی نبوده بلکه در حدّ نگاه یا صحبت بوده است و با قصد بیرون آمدن منی نیز این کارها را انجام نداده و عادت او هم بر انزال منی بعد از این کارها نبوده است و در عین حال بدون اختیار منی خارج شده است، ظاهر آنست که روزهاش باطل نیست، اگرچه احتیاط آنست که آن روز را امساک کند و قضای آنرا هم بجای آورد.
مسئلۀ ۱۷۴۱ : اگر روزهدار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود، واجب نیست از بیرون آمدن آن جلوگیری کند.
مسئلۀ ۱۷۴۲ : اگر روزهدار بداند که اگر در روز بخوابد، در حالت خواب از او منی خارج میشود، میتواند بخوابد و در صورتی که بخوابد و محتلم هم شود روزهاش صحیح است، گر چه احتیاط مستحب آنست که اگر مشقّت نداشته باشد نخوابد و اگر خوابید و محتلم شد قضای آن روز را بگیرد.
مسئلۀ ۱۷۴۳ : روزهداری که محتلم شده، میتواند ادرار و استبراء کند و اگر بداند یا احتمال دهد منی در مجرا مانده است و در صورتی که پیش از غسل ادرار و استبراء نکند و بعد از غسل منی از او بیرون آید، دوباره جنب میشود، پس بنا بر احتیاط واجب باید پیش از غسل ادرار و استبراء کند، ولی اگر غسل کرده باشد و بداند به سبب ادرار و استبراء باقی مانده منی بیرون میآید و دوباره جنب میشود، نمیتواند استبراء کند، مگر آنکه بول نکردن او موجب عُسر و حرج شود.