مسئلۀ ۲۱۰۱ : زمینی که کافر از مسلمان بخرد، واجب است خمس آنرا از همان زمین یا از قیمت آن بدهد و اگر بخواهد غیر از پول و زمین، چیز دیگری را به عنوان خمس بدهد، با اجازۀ حاکم شرع میتواند این کار را انجام دهد و اگر به جای زمین مذکور، خانه، مغازه، باغ و مانند اینها را از مسلمان خریداری کند، در صورتی که زمین آنها را هم مدّ نظر قرار داده باشد، واجب است خمس زمین را بپردازد، امّا اگر خانه و مغازه و باغ را روی هم بفروشد و زمین هم به تبع مجموعه به کافر ذمّی منتقل شود، ظاهر آنست که خمس ندارد.
مسئلۀ ۲۱۰۲ : در دادن این خمس قصد قربت لازم نیست کما اینکه وقتی حاکم شرع از کافر ذمّی خمس میگیرد، لازم نیست قصد قربت کند.
مسئلۀ ۲۱۰۳ : اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان خریداری کرده، ولی خمس آنرا نداده است، باید بدهد ولو اینکه پس از خرید به مسلمانی دیگر بفروشد و همچنین اگر کافر ذمّی بعد از خرید زمین از دنیا برود و زمین را وارث مسلمان او به ارث ببرد، واجب است خمس آنرا از همان زمین یا از مال دیگر او بدهند.
مسئلۀ ۲۱۰۴ : اگر کافر ذمّی هنگام خریدن زمین شرط کند که خمس ندهد یا اینکه شرط کند خمس آنرا فروشنده بدهد، صحیح نیست و باید خودش خمس را بدهد، ولی اگر شرط کند که فروشنده مقدار خمس آنرا از طرف خریدار به صاحبان خمس بدهد، اشکال ندارد.
مسئلۀ ۲۱۰۵ : اگر کافر ذمّی زمین را از مسلمان بخرد و پس از معامله مسلمان شود، خمس از او ساقط نمیشود، مگر در صورتی که معامله کرده باشد، ولی تحقّق ملکیت متوقّف بر قبض باشد و او پس از معامله و قبل از قبض، مسلمان شود، در این صورت ظاهراً خمس ساقط میشود.
مسئلۀ ۲۱۰۶ : اگر کافر ذمّی غیر از راه خرید و فروش زمین را از مسلمانی تملّک کند، مثلاً از طریق صلح و بخشش، ظاهر آنست که باید خمس آنرا بدهد.
مسئلۀ ۲۱۰۷ : اگر کافر ذمّی بالغ نباشد و ولیّ او برایش زمینی از مسلمان بخرد، در صورتی که در معامله شرط نکند که خمس آنرا بدهد، احتیاط واجب آنست مادامی که به حدّ بلوغ نرسیده، خمس را از او نگیرند.
مسئلۀ ۲۱۰۸ : معامله با کسانی که در حکم مسلمان هستند مثل کودکان و دیوانگان مانند معامله با خود مسلمانان است، بنابراین اگر کافر ذمّی بالغ، زمینی را از کودک یا دیوانه مسلمان به وسیلۀ ولیّ وی خریداری کند، باید خمس آنرا بدهد.
مسئلۀ ۲۱۰۹ : مقدار یک‌پنجم زمین، که به عنوان خمس از ذمّی دریافت میشود، اگر مجدّداً به ذمّی دیگر فروخته شود، باز خمس آن واجب است.