انواع معاملات‏ : معامله نسیه

مسئلۀ ۲۳۹۴ :    معامله نسیه آنست که فروشنده جنس را به خریدار تحویل می‏دهد، ولی مشتری عوض آن‎را بعداً بپردازد.
مسئلۀ ۲۳۹۵ :    در معاملات نسیه باید زمان کاملاً مشخص شود، بنابراین اگر کالایی را بفروشند که وجه آن‎را وقت برداشت محصول دریافت کنند، برای اینکه زمان کاملاً معین نشده، معامله باطل است و یا در معامله مردّد باشند، مثلاً فروشنده به خریدار بگوید این جنس را نقد ده تومان و نسیه برای مدّت یک ماه دوازده تومان می‏فروشم و خریدار نیز به صورت مردّد قبول کند، معامله باطل است.
مسئلۀ ۲۳۹۶ :    در معامله نسیه فروشنده حق ندارد قبل از پایان مدت تعیین شده طلب خود را از خریدار مطالبه کند، ولی اگر مشتری پیش از اتمام موعد بمیرد و از خودش مالی داشته باشد، فروشنده حق دارد طلب خود را از ورثه مطالبه کند.
مسئلۀ ۲۳۹۷ :    در معاملات نسیه فروشنده می‏تواند بعد از پایان مدّت تعیین شده طلب خود را از مشتری بخواهد و اگر مشتری نداشته باشد، باید به وی مهلت دهد.
مسئلۀ ۲۳۹۸ :    اگر به خریداری که از قیمت جنس اطلاعی ندارد، جنس را نسیه بفروشند و قیمت را به او نگویند، معامله باطل است، مگر آنکه مشتری که قیمت را نمی‏داند، فروشنده را وکیل تامّ الاختیار کرده و بگوید هر طور با دیگران معامله می‏کنی با من هم معامله کن و فروشنده مطابق دیگران به او جنس نسیه بفروشد، چون طرف معامله وکیل است و قیمت را هم می‏داند، معامله باطل نمی‏شود و اگر مشتری قیمت نقدی جنس را بداند و فروشنده با مقداری تفاوت و درصدی بالاتر، جنس را به صورت نسیه با مشتری حساب کند و او نیز قبول کند، معامله صحیح است.
مسئلۀ ۲۳۹۹ :    کسی که جنس را نسیه بفروشد، اگر پس از گذشت مثلاً نصف موعد، مقداری از طلب خود را با توافق مشتری، کم کرده و بقیه را نقد حساب کند، اشکال ندارد و معامله به صورت نقدی صحیح است.
مسئلۀ ۲۴۰۰ :    کسی که جنسی را نسیه بفروشد، جایز است آن جنس را از خریدار، دوباره بخرد چه به صورت نقد و چه نسیه، به همان مدّتی که فروخته بود- کمتر یا بیشتر- در تمام موارد فوق معامله صحیح است.